Sasja Janssen, of Het spreken van het lichaam

In 2017 verscheen de dichtbundel Happy van Sasja Janssen, op de omslag het beeld van een kalf - gelukkig als een kalf. Het dichtend spreken is een noodzaak voor het eigen leven, zonder een slachtofferrol op te nemen het verslag van een pijn in het leven. Het spreken dat een besef is, gaat samen met een levenswil: ondanks veel, is er toch dit. Wat gebeurt is een aanleiding om na te denken over het leven, de mens, zijn houding in de wereld en relatie tot de natuur. Door ziekte en verwoesting is het lichaam kwetsbaar - hoe verhoudt dat lichaam zich tot het bewustzijn, wat is het ik?, thema's die Sasja Janssen in haar literatuur uitwerkt -, een denkende poëzie die behoedzaam langs de kanten van voelen en denken gaat, zonder uitroeptekens te gebruiken. De dichter komt tot conclusies waarbij denken (literatuur) en leven niet aan elkaar tegengesteld zijn maar elkaar aanvullen. Bewust leven is het meenemen van wat is.

Sasja Janssen debuteerde in 2001 met de roman De kamerling, een bevreemdende roman waar tijd en plaats door elkaar lopen, de personages flou zijn - onder invloed van relaties verandert de mens, (ver)wordt hij. Toch is er een uitweg - een beslissing nemen en weggaan. Teresa zegt, een roman uit 2005, ontwikkelt die problematiek verder waarbij het vrouwelijke (zoals steeds) centraal staat, maar dat gebeurt niet op een ideologische of sentimentele manier, veeleer op een ironisch-afstandelijke waarbij het biologische determinant is. Veel romantiek wordt ontmaskerd waardoor bevrijding zichtbaar wordt.

Ik trek mijn species aan, de dichtbundel uit 2014 is een beeldende titel: het biologische wordt als een jas (een cultuurelement) aangetrokken of opgenomen (als juk of als zijnde) - daarmee moet iedere mens het doen -de grote onrechtvaardigheid is dat de natuur stukken mens wegneemt.

De bij Druksel verschenen bundel Ik roep je aan, (2020) is een lang gedicht, de titel heeft een Bijbelse weerklank ('Roep tot Mij en Ik zal u antwoorden en u grote, ondoorgrondelijke dingen verkondigen, waarvan gij niet weet.' Jeremia 33:3) - al blijft de hemel leeg. De mens staat recht, reikt de hand naar de ander..